"Adaptacja dzieci najmłodszych" – mgr Aneta Fijałkowska – nauczycielka
Bardzo wiele dzieci rozpoczyna życie w przedszkolu z płaczem i stresem. W naszym przedszkolu chcemy aby było inaczej. Staramy się tworzyć takie warunki, aby start w usamodzielnianie się, przebiegał łagodnie, aby dziecko chciało być w przedszkolu i czuło się bezpiecznie.
DROGA MAMO, DROGI TATO!
Twoje dziecko już od 1 września zacznie uczęszczać do przedszkola. To będzie wielka chwila dla niego, ale i dla Ciebie, wielkie przeżycie, a nawet stres. W domu, w znanym otoczeniu, czuje się ono pewnie i bezpiecznie,a przedszkole może napełniać je strachem. Nieraz większy lęk o swoje pociechy przeżywają rodzice. Dlatego piszę ten artykuł, w którym opisuję, jak w miarę bezboleśnie przejść okres adaptacji dziecka do warunków przedszkola. Korzystając z poniższych rad i wskazówek, na pewno będzie Wam łatwiej przeżyć dramat rozstania.
RADA 1
PRZYGOTUJ SAMĄ / SAMEGO SIEBIE
Jeśli chcecie, by Wasz maluch awansował na przedszkolaka, powinniście, przede wszystkim przygotować do tego… siebie samych! Rodzice powinni być przekonani, że takie rozwiązanie będzie najlepsze, zarówno dla nich, jak i dla dziecka. Decyzja powinna być podjęta raz, a później konsekwentnie realizowana. Dziecko nie może widzieć na Waszej twarzy wahania. Wątpliwości, które zasiejecie w jego umyśle, obrócą się potem przeciwko Wam. Uwierzcie, nawet gdy malec bawi się w swoim pokoju i tak słyszy, o czym rozmawiają dorośli. Najlepiej pójście do przedszkola traktować jako oczywistość. Mama i tata chodzą do pracy, starsze dziecko do szkoły, a młodsze do przedszkola. Teraz podjętej decyzji należy się konsekwentnie trzymać, tłumacząc dziecku, że takie jest po prostu życie. A przedszkole to miejsce - „…raju zabaw i zabawek. Takich zabawek jakich nie masz. Śliczna pani będzie opowiadać najpiękniejsze bajki, a inna będzie wymyślać zwariowane zabawy.”
RADA 2
OPOWIEDZ O PRZEDSZKOLU
Wyjaśnij dziecku, kto będzie je odprowadzał, kto odbierał, opowiedz, co tam będzie robiło, zapewnij, że pozna w przedszkolu kolegów, nauczy się ciekawych rzeczy. Absolutnie nie strasz go mówiąc „w przedszkolu nauczą cię grzeczności", nie przypominaj co chwilę: "jak zostaniesz przedszkolakiem, będziesz musiał ...". Podobne uwagi zniechęcają dziecko do przedszkola, wywołują niepotrzebny stres. Lepiej, by dziecko miało wrażenie, że "awansuje na przedszkolaka", co oznacza: "teraz jesteś już duży". Odwołuj się do pochwał typu: "założyłeś spodnie sam, zupełnie jak prawdziwy przedszkolak".PAMIĘTAJ! Dobre nastawienie to połowa sukcesu!!!
RADA 3
NAUCZ MALCA SAMODZIELNOŚCI
Do tej pory pomagaliście dziecku podczas mycia, ubierania się, jedzenia, być może nawet wyręczaliście je w tym. Aby pobyt w przedszkolu nie był zbyt dużym stresem dla dziecka, powinno ono choć trochę radzić sobie samo w łazience i przy stole. Macie trochę czasu, poćwiczcie z nim w domu samodzielne jedzenie, picie z kubka, ubieranie się, mycie rąk, niech przynajmniej samo zacznie działać. Na pierwsze przedszkolne tygodnie dobierz ubranka, które łatwo się zdejmują i spodenki z gumką, bluzki wciągane przez głowę (nie za ciasne), kapcie na rzepy lub zamek (bez sznurowadeł). Pozwólcie też dziecku samodzielnie wybrać i kupić kapcie, piżamkę co pozwoli bardziej emocjonalnie związać się z przedszkolem.
RADA 4
NADSZEDŁ – 1 WRZESIEŃ, A WIĘC - ROZŁĄKA JEST NIEUNIKNIONA
Nie przychodźcie do przedszkola w ostatnim momencie. Lepiej mieć czas na spokojne towarzyszenie malcowi w szatni. Nie wprowadzajcie atmosfery pośpiechu i nerwowości. Potem czule, lecz stanowczo i konsekwentnie pożegnajcie się i wyjdźcie. Łzy przy rozstaniu z mamą są naturalne. Dziecko nie ma poczucia czasu i Wasze obietnice, że wrócicie po południu, mogą na początku niewiele dla niego znaczyć. Nie pytajcie też: "Czy mogę już iść?", "Już idę, dobrze?", bo co zrobicie, jeśli zdecydowanie powie "NIE!". Czy zmienicie swoją decyzję powodując tylko mętlik w głowie malucha? Jeśli mimo upływu czasu bardzo mocno cierpisz przy rozstaniu z dzieckiem lepiej, by przyprowadzał je tata. Pamiętaj też, że najgorsze są poniedziałki. W kolejnych dniach dziecięcy protest nieco się wycisza, by w następny poniedziałek pojawić się z nowa siłą.
RADA 5
UKOCHANA MASKOTKA
Dziecku będzie raźniej, jeśli weźmie z domu ukochanego misia lub zabawkę, wsuń mu do kieszeni malutkiego krasnoludka (Uwaga! Może się zgubić!). Wystarczy,że malec będzie miał przy sobie coś, co pachnie mamą i tatą (to tak na początek).
RADA 6
WIĘCEJ MIŁOŚCI !!!
W pierwszych przedszkolnych dniach poświęcić dziecku więcej czasu niż zwykle. Pytaj nie tylko o to, czy zjadło zupę i drugie danie, lecz także o to, jak sobie daje radę w nowej sytuacji, co dzieje się w przedszkolu, czego się nauczył, czy ma już kolegę lub koleżankę, jak ma na imię jego pani.
I NAJWAŻNIEJSZE: CZĘSTO JE PRZYTULAJ!
RADA 7
BĄDŹ W BLISKIM KONTAKCIE Z NAUCZYCIELKĄ
Rozmawiaj z nauczycielką o dziecku, jeśli coś Cię niepokoi lub z czegoś się cieszysz. Pani powie Ci, jak dziecko sprawuje się w ciągu dnia. Zdarza się, że w pierwszych dniach dziecko nie pozostawia na nauczycielce "suchej nitki" lub fantazjuje na temat przedszkola. Przyczyny – rozczarowanie, że pani wzięła na kolana innego malca, że zbyt szybko nie zareagowała na prośbę dziecka. Postaraj się uważnie je wysłuchać, bez komentarzy i pouczania. Rozmawiaj o tym z nauczycielką, pomoże Ci ustalić przyczynę antypatii i odpowiednio temu zaradzić.
RADA 8
JEŚLI ZNÓW SIUSIA W MAJTKI
Zdarza się, że w pierwszych tygodniach dziecko moczy się. Przyczyny mogą być błahe:
• dziecko było pochłonięte zabawą,
• nie dało sobie rady z odpięciem spodni,
• krępowało się poprosić nauczycielkę o pomoc.
Bywa, że jest to objaw lęku i niepewności. Mokre majtki to sposób, by mama i pani poświęciły mu więcej uwagi. Naturalnie nie robi tego świadomie. Nie krzycz więc na dziecko i nie zawstydzaj go. Okazuj za o dużo czułości i troski. Na wypadek "wpadki" daj maluchowi zapasową bieliznę.
RADA 9 I OSTATNIA
Jeśli dziecko mimo wszystko bardzo przeżywa rozstanie, jeśli nie chce chodzić do przedszkola, nie poddawaj się, nie zostawiaj go w domu tylko dlatego, że płacze, że wyrywa się na ulicy, gdy zobaczy przedszkole, nie przyprowadzaj, a zaraz zabieraj do domu, bo wpada w histerię. Jeśli takie sytuacje będą się powtarzać, ryzykujesz, że dziecko zawsze wykorzysta twoją słabość ze szkodą dla siebie. Wielu rodziców mówi wtedy "może za miesiąc, może za rok". Na pewno dziecku trudno jest zaadaptować się do nowej sytuacji.
Warto jednak zdać sobie sprawę, że tego rodzaju próby jeszcze wielokrotnie czekają je w życiu. Pójście do nowej szkoły, egzamin, praca – wszystko to są sytuacje stresujące, z którymi trzeba sobie dawać radę.
Rady te należy czytać często (bez przesady oczywiście) i stosować. Wtedy będą skuteczne, ale oto rada najważniejsza: JEŚLI POCZUJESZ, ŻE NIC Z TEGO, ŻE CHYBA NIGDY NIE PRZYZWYCZAISZ SIĘ DO PRZEDSZKOLA, POMYŚL – JUTRO BĘDZIE LEPIEJ!